******, ayyıldızlı bayrağı, Osmanlı'yı ve Arap dünyasını çağrıştırdığı gerekçesiyle değiştirmeyi düşünmüş ve bunu dönemin başbakanı Celal Bayar'a söylemişti. Yerine düşündüğü, Göktürkler'in bayrağıydı: Mavi fon üzerinde profilden görünen yeşil bir kurt...
http://www.turan.org/2007/resim/impa...r(552-743).jpg******'ün sağlığında yazılan tek biyografisi H.C.Amstrong'a aitti ve "Bozkurt" başlığını taşıyordu. Nazım Hikmet, Kurtuluş Savaşı Destanı'nda Mustafa Kemal'den söz ederken "Sarışın bir kurda benziyordu" diye yazmıştı.
"Kurt", Türklük ile olduğu kadar onunla da özdeşleştirilmiş bir simgeydi adeta...
"Ayyıldız, Osmanlı'nın bayrağı"
Geçen hafta 10 Kasım belgeseli için Bayar ailesiyle görüşürken, Celal Bey'in damadı Ahmet İhsan Gürsoy çok ilginç bir bilgi verdi.
O da bunu bizzat Celal Bayar'dan dinlemişti.
Bilgi şuydu: ******, kendini tarih araştırmalarına verdiği 30'lu yıllarda Türkler'in alfabesinden, giysisinden, müziğinden sonra bayrağını da değiştirmek istemiş, bunu da son başbakanı Celal Bayar'a söylemişti.
Nedeni basit: Cumhurbaşkanlığı forsunu süsleyen 16 Türk imparatorluğunun bayraklarını incelerseniz, şu andaki kırmızı fon üzerine beyaz işlenen ayyıldızlı bayrağın Osmanlı İmparatorluğu'na ait olduğunu görürsünüz.
******, bu bayrağın hem genç Cumhuriyet'in geçmişten kopuş çabasını engellediği kanısındaydı, hem de üzerindeki ayyıldızın ilk bakışta Arap dünyasını akla getirdiğine inanıyordu. Oysa o, yeni Türk devletine bir ulusal kimlik kazandırma çabasındaydı.
Bu bayrakla o kimliği kanıtlamak mümkün değildi.
Paralardaki bozkurt
Daha 1927'de Türkiye Cumhuriyeti'nin piyasaya çıkardığı 5 ve 10 liralık ilk banknotların üzerine, karlı dağlarda koşturan bir bozkurt resmi konmuştu.
****** 1930'da tarihçilere "Türk tarihinin ana hatları"nı yazdırmaya başladığında da istediği şey, İslam'ın Türk tarihinin sadece bir bölümünü oluşturduğunu, oysa ondan önce de Türkler'e ait pek şanlı bir mazi bulunduğunu kanıtlamaktı.
Bu amaçla okullar için hazırlanan ders kitapları, bir bozkurt önderliğinde Orta Asya'dan çıkan Türkler'in dünyaya nasıl yayıldıklarını gösteren haritalarla doldurulmuştu.
******, bu yolla halkına bir ulusal gurur ve tarihi özgüven aşılamak niyetindeydi.
Bu eğilim, bütün dillerin Türkçe'den türediğini öne süren "Güneş Dil teorisi"ne kadar varacaktı.
Göktürkler
Peki ayyıldızlı bayrak yerine nasıl bir bayrak düşünüyordu?
Ahmet İhsan Gürsoy, bu konuda da son derece ilginç bir ayrıntı veriyor:
"******, ecdadımız olarak Göktürkler'i benimsemiş. Türklüğü öne çıkarmak için onların bayrağını benimsemeyi düşünmüş ve bunu Bayar'a söylemiş."
Yukarıda sözünü ettiğim internet sitesindeki 16 Türk imparatorluğu içinde Göktürk İmparatorluğu'nun bayrağı hemen dikkati çekiyor:
Mavi fon üzerinde yeşil bir kurt profili...
Meydan Larousse, Çin kaynaklarına atfen, bayrağın aslındaki kurt başının altın rengi olduğunu yazıyor.
Aslında Anadolu'da Göktürkler'e gösterilen bu ilgi yeni değil...
19. yüzyılın sonunda Orhun Yazıtları'nın şifresini çözen Danimarkalı bilgin Wilhelm Thomsen'e Danimarka'daki Türk sefirinin önerisiyle, 29 Aralık 1915'te "Türk kavminin kökenlerini aydınlattığı için" saray tarafından imparatorluk nişanı verilmişti.
İşte şimdi İmparatorluğun ardından kurulan Cumhuriyet de, kendi ulusal kimliğinin kökenlerini o kavmin kalıntıları arasında arıyordu.
"Bayrakları bayrak yapan..."
Peki sonra bu öneri ne oldu?
Celal Bayar'ın damadı Ahmet İhsan Gürsoy, sonrasına ilişkin bir bilgi hatırlamıyor.
Muhtemelen, ******'ün zihninde parlayıp sönen ve kimi gerçekleşip kimi gerçekleşmeyen yüzlerce projeden biri olarak rafa kaldırıldı.
Ve Cumhuriyet, bu durumdan habersiz nesillerin okuduğu "kırmızı-beyazlı/ ayyıldızlı bayrağım" şiirleriyle kutlanmaya devam etti.
C.tesi Nis. 25, 2009 7:08 pm